Više od polovine građana smatra da su državne institucije načelno korumpirane, a institucije koje se direktno bave rješavanjem tog pitanja uglavnom se percipiraju kao neefikasne, pokazalo je istraživanje Instituta alternativa (IA).
„Institucije koje se bave rješavanjem pitanja korupcije u javnim institucijama uglavnom se percipiraju kao one koje štite interes službenika stranaka koje su na vlasti“, saopštio je predsjednik Upravnog odbora IA, Stevo Muk na konferenciji za novinare.
IA je u srijedu 20. decembra predstavio rezultate istraživanja javnog mnjenja “Stavovi građana o korupciji”, sprovedeno od 7. do 12. novembra, koje je za tu nevladinu organizaciju sproveo Ipsos Strategic Marketing.
Istraživanje je urađeno metodom „lice u lice“ na reprezentativnom uzorku od 1.044 ispitanika.
Muk je saopštio da je, kada je u pitanju upoznatost građana Crne Gore sa institucijama koje su direktno zadužene za rješavanje problema korupcije u javnim istitucijama i njihova nepristrasnost u odnosu na to kojoj političkoj opciji pripadaju akteri, prisutno izvjesno nepovjerenje u to da su svi učesnici političkog procesa jednako tretirani.
„Skoro 40 odsto građana smatra da su predstsavnici vladajućih stranaka povoljnije tretirani od drugih lica“, naveo je Muk.
On je, govoreći o Agenciji za sprječavanje korupcije (ASK), rekao da je istraživanje pokazalo da samo 22 odsto ispitanika smatra da se ASK prema svim funkcionerima i službenicima odnosi na jednak način, bez obzira na stranačku pripadnost.
Muk je istakao da skoro četvrtina građana – 24 odsto, nije čula za Agenciju.
„Doprinos ove institucije u borbi protiv korupcije ne prepoznaje 44 odsto građana Crne Gore – ukoliko ne računamo one građane koji nikada nisu čuli za Agenciju, čak 57 odsto onih koji su čuli za ASK ne smstra da je doprinijela rješavanju problema korucpije“, precizirao je Muk.
On je, govoreći o ocjeni rada nepristrasnosti Specijalnog državnog tužilaštva (SDT), saopštio da više od polovine građana (53 odsto) odsto smatra da ta institucija povoljnije tretira one javne službenika koje su trenutno na vlasti.
„Većina građana Crne Gore ne smatra da je ova institucija doprinijela borbi protiv korupcije i organizovanog kriminala (56 odsto), dok petina njih ne prepoznaje doslovno nikakav doprinos SDT-a rješenju ovog problema“, kazao je Muk.
On je ocijenio da je istraživanje pokazalo da su stavovi i mišljenja građana zabrinjavajući i na neki način opominjući.
Kako smatra Muk, stavovi građana pokazuju da SDT i ASK nisu uspjeli da vjerodostojno ubijede građane da djeluju nepristrasno.
„Smatramo da stavovi građana predstavljaju snažan zahtjev da se ove dvije institucije posvete u mnogo većoj mjeri borbi protiv korupcije na najvišim nivoima vlasti i među funkcionerima na vlasti, što je i bila osnovna ideja i cilj njihovog osnivanja“, saopštio je Muk.
Istraživačica javnih politika u IA, Ana Đurnić, kazala je da više od polovine građana Crne Gore smatra da je u državnim institucijama, kao i tokom procesa koji su u nadležnosti tih institucija, prisutna korupcija.
Kako je rekla Đurnić, između jedne četvrtine i jedne petine građana smatra da su te institucije veoma korumpirana.
Ona je saopštila da prednjači nepovoljna ocjena institucija uključenih u proces privatizacije državne imovine, gdje 30 odsto građana kaže da je ta oblast veoma korumpirana.
Đurnić je kazala da je među građanima Crne Gore prisutno mišljenje da su državne intitucije u znantnoj mjeri korumpirane.
„Da su veoma korumpirane zdravstvene ustanove smatra 70 odsto građana, policija 67 odsto, 66 odsto njih smatra da je korupcija veoma prisutna u procesima privatizacije državne imovine, 63 odsto u organima lokalne uprave, 63 odsto u oblasti urbanizma, 59 odsto u okviru javnih nabavki, 56 odsto u obrazovnim institucijama“, precizirala je Đurnić.
Ona je, govoreći o ličnim iskustvima građana sa korupcijom, navela da svaki peti građanin priznaje da je u proteklih godinu dao novac ili poklon, ili da je učinio uslugu javnom službeniku.
„Iako većina građana ne bi dala novac službeniku koji ga traži, manje od polovine kategorički tvrdi da to ne bi učinila ni u kom slučaju“, saopštila je Đurnić.
Ona je ocijenila da poređenje sa podacima istraživanja rađenih prethodnih godina govore da nema ni konstantnog pada, ni kontantnog rasta u tome koliko često građani daju novac, poklon ili čine uslugu državnim službenicima.
„Postoji izvjestan pad u 2016. godini, ali su ovi brojevi 2017. godine ponovo porasli, što znači da su stabilni brojevi koji se odnose na to koliko se građani često susreću sa korupcijom, odnosno koliko često prihvataju da budu u nekom koruptivnom odnosu“, navodi Đurnić.
