Ulcinj je jedan od najinteresantnijih gradova na obalama Jadrana sa višemilenijumskim trajanjem. To prepoznaju turisti i brojni istraživači iako većina kulturnih resursa Ulcinja nije turistički valorizovana i dovoljno promovisana.
To se prije svega odnosi na Stari grad koji je, kako je rekao poznati francuski arhitekt Benžamin Muton, dio okvira koji je važan na evropskom nivou. Zato rijetko koji strani turista koji dođe u Ulcinj ne posjeti tu jedinstvenu arhitektonsku cjelinu.
Taj prostor gdje se osjećaju vjekovi je rješenjem Uprave za zaštitu kulturnih dobara Crne Gore dobilo status ,,nepokretnog kulturnog dobra od nacionalnog značaja”.
Kako se navodi, Stari grad predstavlja jedinstvenu urbanu cjelinu sa primjerima arhitekture različitih epoha, sa dominacijom graditeljstva iz perioda vladavine Mlečana i Turaka, u okviru koje se nalazi oko 220 objekata. ,,Stari grad je očuvao urbanističku koncepciju i pored izvjesnih promjena na nivou pojedinačnih objekata”, dodaje se u tom dokumentu i zaključuje da se mora izraditi konzervatorski projekat sanacije sa ciljem uspostavljanja kontinuirane zaštite i održive namjene ovog kulturnog dobra.
Takođe Ministarstvo kulture je predlagalo da se ulcinjski Stari grad upiše na listu svjetskih prirodnih i kulturnih dobara UNESCO-a.
,,Za sve nas koji se već 30 godina zdušno zalažemo da Stari grad bude na toj prestižnoj listi bilo je to predivno, jer bi se na taj način dodatno zaštitio ovaj lokalitet i postao globalno prepoznatljiv”, kaže predsjednik Društva prijatelja i poštovalaca Starog grada “Kaljaja” Ismet Karamanaga.
On navodi da bi za turističku i ukupnu kulturnu promociju Starog grada bilo značajno isticanje boravka najčuvenijeg španskog pisca Miguela de Servantesa i posljednjeg lažnog mesije, reformatora Talmuda Šabetaja Cvija, ali i valorizacija Šasa, mletačnog i osmanskog nasljeđa, te posebno interkulturalizma kao načina života u ovoj zajednici.
„Još se na lokalnom nivou malo radi kako bi se iskoristio taj ogroman kulturni kapital i tradicija ove sredine. Centar za kulturu tradicionalno kuburi sa nedostatkom sredstava, veliki dio kulturne baštine je tragično zapušten, nekada čuveno pomorsko i gusarsko mjesto nema pomorski muzej…Zato je neophodno mobilisati kulturni kapital kako bi donosio prihod i kreirao poslove, a to su ključni ciljevi svake lokalne razvojne strategije. A preduslov za sve ovo je da Opština donese program razvoja kulture”, saopštile su organizacije civilnog društva iz Ulcinja.
U lokalnoj samoupravi navode da je i njihova zakonska obaveza, ali da za takav dokument treba prikupiti mnoštvo informacija o materijalnoj i nematerijalnoj kulturnoj baštini, stanju sakralnih objekata, arheoloških nalaza, domena umjetničkog stvaralaštva i svega ostalog što čini kulturu u najširem smislu.
Ali, taj posao je olakšan činjenicom da je za potrebe Prostornog plana posebne namjene za obalno područje, a koji obuhvata čitave teritorije svih primorskih opština, donijeta Studija zaštite kulturnog nasljeđa.
Ovaj tekst je nastao u okviru projekta promocije potencijala poljoprivrede i turizma u opštini Ulcinj, koji finansira Ministarstvo kulture i medija, iz Fonda za podsticanje pluralizma i raznovrsnosti medija. Sadržaj ovog teksta je isključiva odgovornost NVO „Ul info“ i ne mora nužno odražavati stavove Ministarstva.
