Predloženi zakon o planiranju i izgradnji treba povući iz procedure, jer se njime uvodi apsolutna centralizacija donošenja odluka i kontrole u oblasti uređenja prostora i širom otvaraju vrata za korupciju, smatraju u Mreži za afirmaciju nevladinog sektora (MANS).
Direktor Istraživačkog centra MANS-a, Dejan Milovac, kazao je da bi usvajanje tog zakona dovelo do ozbiljnih, nepopravljivih posljedica u sistemu prostornog planiranja i izgradnje objekata.
„Urbanizam kao oblast koja je našem slučaju u dokumentima Evropske komisije (EK) već ocijenjena kao veoma osjetljiva na korupciju, sada će biti prepuštena na upravljanje još užem krugu donosioca odluka, a broj adresa koje će biti potrebno korumpirati će se značajno smanjiti“, naveo je Milovac u saopštenju, prenosi Mina biznis.
Predloženim zakonom Vlada, kako je ocijenio, u potpunosti na sebe preuzima ingerencije za planiranje i uređenje prostora, što je u koliziji sa Ustavom jer se ukidaju nadležnosti Opština u pogledu planiranja prostora. Takvo rješenje je u suprotnosti i sa Evropskom poveljom o lokalnoj samoupravi, jer se time sužavaju već priznata prava lokalnoj samoupravi.
„Osim toga, predloženi zakon je u suprotnosti i sa zakonima o lokalnoj samoupravi, Glavnom gradu i Prijestonici u kojima su jasno definisane nadležnosti organa lokalne samouprave u oblasti planiranja prostora“, dodao je Milovac.
Na taj način se ukidaju dosadašnja lokalna planska dokumenta poput prostornog plana opštine, detaljnog urbanističkog plana, studije lokacije i urbanističkog projekta, a uvode takozvani planovi generalne regulacije za sjevernu, centralnu i južnu regiju Crne Gore.
„Nova planska dokumenta koja predlaže Vlada, nemaju kapacitet da sagledaju interese lokalnih uprava i zajednica, ali svakako mogu biti plodno tlo za korupciju i planiranje prostora u skladu sa potrebama i interesima individualnih investitora“, rekao je Milovac.
Prema njegovim riječima, apsolutno je jasna intencija nove Vlade da novim zakonom u potpunosti isključi iz procesa odlučivanja lokalne samouprave, jer su upravo one bile jedina prepreka za ostvarivanje onoga što je „strateškim investitorima“ obećano na državnom nivou.
„Kada govorimo o konkretnim projektima, Vlada će sada moći nezavisno od opština da odlučuje šta će desiti sa lokacijama kao što su Ulcinjska solana i Valdanos, Kraljičina plaža između Bara i Budve, Plavi Horizonti, Mamula, ostrvo Sveti Marko, ali i brojne lokacije u centralnoj i sjevernoj regiji zemlje gdje ‘strateški investitori’ i ostali privilegovani imaju zemljište koje čeka na valorizaciju“, kazao je Milovac.
On smatra da ako se zakon usvoji u tom obliku, opštinska administracija i građani će postati samo nemoćni posmatrači urbanističke stihije koja će nesumnjivo nastupiti kada takva Vlada u potpunosti prostorno planiranje preuzme na sebe.
„Sam zakon sadrži brojna problematična rješenja, a ono koje je možda i najvidljivije jeste da se njime ukida obaveza investitora da prije početka gradnje pribavi građevinsku dozvolu, odnosno da nakon završetka zatraži upotrebnu dozvolu“, smatra Milovac.
Prema njegovim riječima, sistem koji sada predlaže Vlada, po kojem je umjesto dozvole dovoljno priložiti prijavu gradnje uz njenu kontrolu od inspekcije, je u potpunosti neodrživ i gotovo je nevjerovatno da se uopšte razmatra imajući u vidu postojeće kapacitete nadležnih inspekcija.
„Trenutni broj inspektora koji jedva prelazi desetak kada se računaju sve inspekcije vezane za prostorno planiranje i izgradnju objekata je apsolutno nedovoljan za kontrolu i jednog prigradskog naselja, a ne cijele teritorije Crne Gore“, dodao je Milovac.
Način na koji su definisana pojedina rješenja u zakonu ne ostavljaju, kako smatra, prostor za sumnju da je dokument rađen povodeći se prije svega privatnim, a ne javnim interesom.
„Važna pitanja kao što je upravljanje resursima nije nešto što se može planirati u policijskom maniru kakav krasi novog premijera, a naročito ne bez učešća javnosti pakovati u kabinetima Vlade Duška Markovića“, zaključio je Milovac.
