Arheološki lokalitet Svač je stavljen pod zakonsku zaštitu Rješenjem broj 1018, 18. 10. 1950. god.
Arheološka istraživanja na lokalitetu Svač počela su 1958. godine, a nastavljena su 1985., 2012. i 2015.-2016, a planiraju se izvoditi i u 2019. godini.
Prema Prostorno-urbanističkom planu Ulcinja, Zakonu o zaštiti kulturnih dobara i Zakonu o zaštiti prirode Centar za kulturu Ulcinj sa svojom radnom jedinicom Muzej Ulcinj i Opština Ulcinj započeo je 2016. god. proces otvaranja muzeja arheološkog lokaliteta Svač i arheološko-prirodnjačkog parka Svač. Konzervatorske mjere na zaštiti kulturno-istorijskih objekata i kulturnih slojeva arheološkog lokaliteta Svač, prema Prostorno-urbanističkom planu Ulcinja, započete su 2018. godine na kulturno-istorijskom objektu Katedralne Crkve Sv. Jovana.
Za 2019. Centar za kulturuUlcinj sa svojom radnom jedinicom Muzej Ulcinj i Opština Ulcinj – Sekretarijatom za društvene djelatnosti u saradnji sa Centrom za konzervaciju i arheologiju Crne Gore dobili su sredstva za program zaštite kulturnih dobara Ministarstva kulture Crne Gore za realizaciju konzervatorskih mjera i arheoloških istraživanja na arheološkom lokalitetu Svač. Konzervatorske mjere su počeli u kulturno-istorijskom objektu A koji se nalazi na sjeveru Arheološkog lokaliteta Svač.
Cilj realizacije konzervatorskih mjera, arheoloških istraživanja i čišćenje lokaliteta od rastinja tokom 2019. god. je da se arheološki lokalitet Svač prema Prostorno-urbanističkom planu Ulcinja, Zakona o zaštiti kulturnih dobara i Zakona o zaštiti prirode pripremi za prezentaciju i savremeno upravljanje sa funkcijom muzeja i arheološko-prirodnjačkog parka.
Tokom 2019. god. projekti koji su realizovani i koji su u toku su:
– Postavljanje ulazne kapije sa pratećim objektima za ulaznice na ulaz u lokalitet Svač. To će omogućiti da lokalitet ima svoju radnu jedinicu, sredstva za održavanje i fizičko obezbjeđenje. Ulazna kapija je postavljena 16. juna 2019. na osnovu Pravilnika o istraživanjima radi obezbjeđenja lokaliteta tokom sprovođenja konzervatorskih mjera, arheoloških istraživanja i čišćenja lokaliteta od rastinja;
– U saradnji sa Turističkom organizacijom Ulcinj, u toku je postavljanje turističko-informativnog punkta Turističke organizacije Ulcinj u podnožju lokaliteta;
– U saradnji sa Centrom za konzervaciju i arheologiju, Direktoratom za zaštitu kulturnih dobara i Turističke organizacije Ulcinj biće postavljene info – table i putokazi unutar arheološkog lokaliteta;
– Od ovog mjeseca počelo je čišćenje arheološkog lokaliteta od rastinja i to će se nastaviti;
– Izradiće se plan redovnog održavanja, jer je održavanje jedno od vitalnih uslova za zaštitu kulturnih dobara.
Sa ovim investicijama, tokom 2019. godine, Arheološki lokalitet Svač biće u procesu pripreme za savremeno upravljanje sa funkcijom muzeja i arheološko-prirodnjačkog parka.
Zbog radova koji su u toku: konzervatorske mjere, arheoloških istraživanja i čišćenje lokaliteta od rastinja,na arheološkom lokalitetu Svač od 10. juna sve do kraja decembra 2019. god. nema uslova za organizovanje aktivnosti i turističke posjete. (Na osnovu zakonske regulative, Zakon o zaštiti kulturnih dobara i Pravilnik o istraživanjima).
Cjelokupna aktivnost pripreme arheološkog lokaliteta Svač za savremeno upravljanje, muzej i arheološko- prirodnjačkog parka biće realizovana u saradnji sa Ministarstvom kulture – Direktoratom za kulturnu baštinu, Upravom za zaštitu kulturnih dobara i Centrom za konzervaciju i arheologiju Crne Gore, a u skladu sa Zakonom o zaštiti kulturnih dobara, Zakonom o zaštiti prirode i Prostorno-urbanističkim planom Ulcinja.
