Vlada je na sjednici u četvrtak donijela Program ekonomskih reformi (PER) za Crnu Goru do 2026. godine koji je, kako je saopšteno, ključni dokument ekonomske politike države.
Iz Vlade se navodi da je na sjednici donijet Program ekonomskih reformi za Crnu Goru za period 2024-2026. godina sa Izvještajem sa javne rasprave.
Kako su kazali, riječ je o dokumentu koji predstavlja osnovu za dijalog Crne Gore sa državama članicama i institucijama Evropske unije (EU) o pitanjima makroekonomskih, fiskalnih i strukturnih reformi.
Navodi se da PER s jedne strane predstavlja instrument za planiranje ekonomske politike države i upravljanje reformama, koje imaju za cilj održavanje makroekonomske stabilnosti, jačanje međunarodne konkurentnosti i poboljšanje uslova za inkluzivni rast.
“S druge strane, PER je osnovni element pristupa „fundamentalno kao prvo“ (fundamental first) u okviru pregovora Crne Gore o pristupanju EU, posebno u oblasti ispunjavanja kopenhaških ekonomskih kriterijuma”, kaže se u saopštenju.
Iz Vlade su kazali da će, prema preliminarnim makroekonomskim prognozama, rast ekonomije u narednom trogodišnjem periodu prosječno godišnje iznositi 3,2 odsto.
Oni su naveli da će rast voditi dominantno domaća potražnja, kroz jaku ličnu potrošnju domaćinstava i započinjanje novog investicionog ciklusa, koji će biti stimulisan olakšanjem biznis barijera i regulatornim reformama, kao i politikama zapošljavanja mladih.
“Fiskalni okvir PER-a 2024 – 2026. karakteriše implementacija mjera fiskalne konsolidacije bazirana na smanjenju diskrecionih rashoda i stvaranju uslova za generisanje novih prihoda kroz njihovu bolju naplatu i širenje poreske baze”, rekli su iz Vlade.
Kako su kazali, u oblasti javne potrošnje glavni ciljevi u naredne tri godine odnose se na ostvarivanje suficita tekuće budžetske potrošnje (finansiranje svih tekućih obaveza države iz tekućih prihoda), smanjenje budžetskog deficita na ispod tri odsto BDP-a u 2026. godini, što je u skladu sa pravilima fiskalne odgovornosti.
Iz Vlade su kazali da je među ciljevima i nivo javnog duga na nivou od oko 62 odsto u ovoj godini uz postizanje silaznog trenda u periodu 2025 – 2026. godine, obezbjeđivanje uslova da se novo zaduživanje isključivo vrši za finansiranje kapitalnih projekata odnosno otplatu i refinansiranje postojećih dugova, kao i izdavanje državnih garancija samo za projekte od opšteg javnog interesa koji doprinose dugoročnom razvoju.
Oni su objasnili da poglavlje o strukturnim reformama sadrži tri ključne reformske oblasti i to konkurentnost, održivost i otpornost, i ljudski kapital i socijalne politike.
U saopštenju se navodi da to obuhvata šest strukturnih reformi i to: unapređenje poslovnog okruženja i formalizacija neformalne ekonomije, reforma državnih preduzeća, povećanje energetske otpornosti primjenom Zelene agende, digitalizacija u funkciji održivosti ekonomije, unapređenje okvira za bolju zapošljivost mladih i veći kvalitet obrazovanja i povećanje djelotvornosti, i unapređenje sistema socijalne i dječje zaštite.
Iz Vlade su rekli da je zadužen koordinator radnog tima da PER dostavi Evropskoj komisiji, kao i da učestvuje u pripremi ministarskog sastanka zemalja članica EU i kandidata za članstvo u EU, povodom ocjene PER-a.
Vlada je danas na sjednici dala saglasnost na Program rada i Finansijski plan Društva sa ograničenom odgovornošću „Crnogorski operator tržišta električne energije“ – Podgorica za ovz godinu.
“Prihodi Operatora tržišta za ovu godinu planirani su u ukupnom iznosu od 814.357 eura i odnose se na prihode od regulisane djelatnosti (783.564 eura) i prihode po osnovu naknade za korišćenje garancija porijekla (30.793 eura)”, kaže se u saopštenju.
Navodi se da su poslovni rashodi za ovu godinu predviđeni na 803.337 eura i sastoje se od troškova poslovanja od 781.594 eura i troškova amortizacije 21.743 eura.
Vlada je danas usvojila i Informaciju o potpisivanju Sporazuma o donaciji sa Evropskom investicionom bankom (EIB) za potrebe finansiranja realizacije projekta „Program unapređenja crnogorskog obrazovanja”, i prihvatila tekst Sporazuma.
Oni su podsjetili da je Vlada Crne Gore 6. novembra 2019. godine potpisala Finansijski ugovor o kreditu sa EIB za finansiranje realizacije projekta „Program unapređenja crnogorskog obrazovanja“, kojim je bilo predviđeno ulaganje u sistem obrazovanja vrijedno 40,54 miliona EUR.
“Međutim, kako se sa realizacijom projekta nije počelo odmah nakon potpisivanja ugovora, bilo je neophodno da se revidiraju procijenjene vrijednosti svakog segmenta projekta pojedinačno”, rekli su iz Vlade.
Kako su kazali, nakon revizije i usljed nestabilnosti na tržištu i inflatornih kretanja u proteklom periodu, došlo se do činjenice da je za realizaciju svih segmenata u novim uslovima neophodno izdvojiti 63,92 miliona EUR, bez uračunatog PDV-a, što čini uvećanje vrijednosti projekta za preko 21 milion.
Iz Vlade su naveli da je Ministarstvo prosvjete, nauke i inovacije potražilo alternativne načine za obezbjeđivanje sredstava, i u saradnji i uz koordinaciju EIB-om, apliciralo za donaciju prema Zapadnobalkanskom investicionom fondu (WBIF), od koga je obezbijeđeno 4.529.034 EUR.
Oni su dodali da je donaciju od 6.464.830 eura obezbijedila EIB, što ukupno čini cifru od 10.993.864 EUR donacije za potrebe finansiranja implementacije projekta.